Ο Ιστορικός «Μέντης»

Μια αναλυτική αναδρομή στην δράση του ιστορικού σήμερα Πολιτιστικού Συλλόγου του Μεγανησίου “Ο ΜΕΝΤΗΣ”. Το κείμενο είναι αποσπάσματα από ομιλία του κ. Γιάννη Ζαβιτσάνου (Πρόεδρος του Συλλόγου Επτανησίων) ο οποίος είχε διατελέσει και πρόεδρος του Μέντη.

Το 1976 στην Αθήνα γεννιέται ο ΜΕΝΤΗΣ από τους Μεγανησιώτες του λεκανοπεδίου, σαν μια αντίδραση της απρόσωπης εξαφάνισης του Μεγανησιώτικου στοιχείου μέσα στην Αθήνα του χάους. Η παρουσία του στην κοινωνία του νησιού μας αποτέλεσε τον ιστό συνοχής και διατήρησης της αυτοσυνειδησίας μας κάτω από το φάσμα και την απειλή της μαζικοποίησης. Σε αυτό βοήθησαν τα κοινά πεδία προβληματισμού της εποχής και οι μεγάλες πολιτιστικές συγκλήσεις.

Ο ΜΕΝΤΗΣ βοήθησε στην επίλυση ουσιαστικών προβλημάτων για τον τόπο μας. Ανέπτυξε πλούσια πολιτιστική δραστηριότητα αναδεικνύοντας την φυσιογνωμία του νησιού μας και συμβάλλοντας στην άμβλυνση των ” τοπικιστικών ” αντιλήψεων των χωριών. Αποτελεί ένα μεγάλο κομμάτι της νεότερης ιστορίας του τόπου μας.Η παρουσία του σήμερα με την ιδρυτική του μορφή θεωρείται αδιανόητη. Η πορεία του όμως οφείλει τον σεβασμό των Μεγανησιωτών, και αποτελεί το κίνητρο ευαισθητοποίησης των νέων για το σήμερα και το αύριο του νησιού μας.

Είναι ξέρετε αρκετά δύσκολο να περιγράφεις αλλοτινές εποχές όταν και ο ίδιος είσαι από τους πρωταγωνιστές, από τους ρομαντικούς εκείνης της εποχής και γιατί τις περισσότερες φορές η συγκινησιακή φόρτιση, το συναίσθημα αν θέλετε, δεν σου επιτρέπουν ελεύθερα να μεταφέρεις τα όσα είναι βαθιά ριζωμένα στην ψυχή σου. Αλήθεια πώς να το εκφράσεις! Μνημόσυνο για πολλούς από τους τότε πρωταγωνιστές που δεν είναι πια κοντά μας, θύμισες παλιές αγάπης προσφοράς και αγώνα για τον τόπο, για μας τους ασπρομάλληδες σήμερα, παιδιά αμούστακα τότε, η όπως προανέφερα για τους νεότερους που σήμερα μας παρακολουθούν, ένα κομμάτι ευαισθησίας για το σήμερα και το αύριο του νησιού μας ;

Είναι πράγματι μεγάλο κομμάτι της νεότερης αν όχι η νεότερη Ιστορία του τόπου μας. Κομμάτι που το γνωρίζετε οι περισσότεροι από εσάς πολύ καλά, κομμάτι από την ίδια μας την ζωή, κομμάτι προσφοράς σε αυτό τον τόπο.

Είναι ο Σύλλογος των Απανταχού Μεγανησιωτών «Ο ΜΕΝΤΗΣ»
Τριάντα δύο περίπου χρόνια από την ίδρυση του, αλλοτινές εποχές, γκρίζα τοπία , που ο πολιτισμός πάλευε καθημερινά να σπάσει το απόστημα της κοινωνικής απομόνωσης.

Δεκαετία του 1970. Η επαρχία περνά δύσκολες ημέρες. Παραμελημένη, ψάχνοντας την πολιτιστική της ταυτότητα, κλεισμένη στα μίζερα προβλήματα της καθημερινότητας. Χωρίς υποτυπώδη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, χωρίς νερό, ηλεκτρικό , μεταφορικό μέσο και με παιδεία στα σπάργανα. Η οικονομική δυνατότητα των περισσοτέρων λόγω του ναυτικού επαγγέλματος και των οικονομικών απολαβών της εποχής, βοηθάει στην αναγκαστική φυγή αρκετών οικογενειών στις μεγαλουπόλεις για κάτι καλύτερο.

Έτσι η Αθήνα φιλοξενεί την πλειοψηφία των Μεγανησιωτών. Το νησί μας τότε τρία χωριά, τρεις διαφορετικές κοινωνίες, με τις ιδιαιτερότητες και τα στεγανά, τα προβλήματα, και τις αντιπαλότητές τους, κύριο γνώρισμα άλλωστε της Ελλαδικής κοινωνίας του 70.

Η πόλη της Λευκάδας αρχικά, στα Γυμνασιακά μας χρόνια, και στην συνέχεια η Αθήνα, η αγάπη και η μεταξύ μας φιλία, η πραγματικά μεγάλη Μεγανησιώτικη ψυχή και η λατρεία για το νησί μας, έκαναν όλους μας μια γροθιά.
Άλλες βέβαια οι εποχές όπως έγραφε τον Δεκέμβρη του 96 η εφημερίδα Μεγανησιώτικη Άποψη. Εποχές έντονες αλλά και αγνές, ρομαντικές αλλά και με ορατούς στόχους, με αντιπαραθέσεις αλλά και με αλληλεγγύη, κοινή αγωνία που φέρνει κοντά τους ανθρώπους.

Έτσι απλά μέσα από κοινούς προβληματισμούς για τον τόπο μας, και την αγάπη μας στον πολιτισμό, ξεκίνησε το κτίσιμο του ΜΕΝΤΗ.

Μέσα Γενάρη Κυριακή πρωί του 1976 στον Άγιο Αρτέμιο, στο φροντιστήριο του φίλου συμπατριώτη μας Λευτέρη Κατωπόδη –Βεζενέ , για πολλά χρόνια ακούραστου εργάτη του Συλλόγου, με προτροπή τριών τότε φοιτητών όπως αργότερα περιέγραφαν στην εφημερίδα άποψη, του αείμνηστου Γεράσιμου Αργύρη (Φαραώ), του σημερινού Δημάρχου μας Στάθη Ζαβιτσάνου, του Βαγγέλη Κανέλλου, και την συμβολή του συμπατριώτη μας αείμνηστου γιατρού Πάνου Πάλμου (Παραβόλα) επίσης φίλων, με τεράστια συμβολή στην πορεία του ΜΕΝΤΗ και κάτω από μια πρωτοφανή κινητοποίηση, σύσσωμο το Μεγανήσι της Αθήνας δημιουργούσε τον δικό του πολιτιστικό φορέα.

Ήταν πραγματικά μια συγκινητική συγκέντρωση μέσα από την οποία γεννήθηκε ο ΜΕΝΤΗΣ, όνομα παρμένο από τον Ομηρικό Τάφιο ηγεμόνα Μέντη.
Προσπαθώ να θυμηθώ όσα μπορώ περισσότερα γιατί πιστέψτε με είναι τόσα μα τόσα πολλά και εξ ίσου σημαντικά, και πολύ φοβάμαι πώς κάτι θα ξεχάσω.
Αναλογιζόμενος πόσα πραγματικά απίθανα ας μου επιτρέψετε την έκφραση πράγματα γινότανε, βλέποντας την σημερινή πραγματικότητα του ΜΕΝΤΗ μελαγχολώ .
Η δράση του Συλλόγου μέσα από πραγματικά ζωντανές επιτροπές, όπως η πολιτιστική, των τοπικών προβλημάτων, των Δημοσίων Σχέσεων και της κοινωνικής αλληλεγγύης, την γυναικεία, την παιδική , και την συντακτική επιτροπή της εφημερίδας , δεν είναι τίποτε άλλο από μια μικρογραφία ενός Δήμου. Υπήρξε από τους μαζικότερους αν όχι ο μαζικότερος και ο πλέον δραστήριος τοπικός Σύλλογος στην Αθήνα.

Θυμάμαι εκείνες τις πραγματικά αξέχαστες Γενικές Συνελεύσεις ,στην κατάμεστη από συμπατριώτες μας αίθουσα των κτηματομεσιτών, με έντονους τους προβληματισμούς και τις αντιπαραθέσεις. Το στελεχιακό του δυναμικό ήταν κάτι το ξεχωριστό, και προσέδιδε στον Σύλλογο μια τεράστια δυναμική ,που τον καθιστούσε αξιοσέβαστο συνομιλητή του κάθε πολιτικού η κοινωνικού παράγοντα. Οικονομικά με την στήριξη των μελών του, αλλά και των ξενιτεμένων συμπατριωτών μας υπήρξε αρκετά δυνατός. Όχι τυχαία διατηρούσε και για αρκετά χρόνια λέσχη 120τ.μ στην οδό Νάκου 3 στην περιοχή του Μακρυγιάννη σε εποχές που οι σύλλογοι ολόκληρου του Νομού μας στοιβαζόταν σε ένα διάδρομο στην Γερανίου.

Μελετώντας κανείς τις κινήσεις και την εν γένει πορεία του , και ξετυλίγοντας προσεκτικά το κουβάρι της δράσης του, θα διαπιστώσει ότι ουσιαστικά κινήθηκε και προσέφερε τα μέγιστα έτσι όπως το απαιτούσαν οι ανάγκες της εποχής σε δύο άξονες:

ΤΟΠΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Στα τοπικά προβλήματα του νησιού μας, με την δυναμική των Μεγανησιωτών της Αθήνας, πάλεψε μεγάλα και ουσιώδη προβλήματα με απόλυτη επιτυχία. Προβλήματα που οι τρεις τότε Κοινότητες του νησιού λόγω των τοπικιστικών αντιλήψεων των χωριών, πολύ δύσκολα μπορούσαν να λειτουργήσουν ενωτικά σαν Μεγανήσι, και έτσι πολύ δύσκολα έδιναν λύσεις .

Τo 1978 διοργανώνει για πρώτη φορά Αναπτυξιακό Συνέδριο 10 με 13 Αυγούστου στο Μεγανήσι . Σε αυτό αναλύθηκαν και μελετήθηκαν, τα προβλήματα που απασχολούσαν τους κατοίκους του νησιού, αλλά και αυτά που προέβλεπαν ότι θα τους απασχολούσαν στο σύντομο μέλλον και αναζητήθηκαν οι σωστότερες δυνατές λύσεις, όπου στόχευαν στην βελτίωση των συνθηκών ζωής των κατοίκων του νησιού, αλλά και την δημιουργία προϋποθέσεων και κινήτρων επιστροφής μέρους τουλάχιστον των Μεγανησιωτών της διασποράς στον τόπο τους. Σε αυτό το Συνέδριο έλαβαν μέρος συνολικά 80 σύνεδροι.

Διαβάζοντας κανείς τις εισηγήσεις και αποφάσεις του Συνεδρίου που ο Σύλλογος κατέγραψε σε φυλλάδια και διένειμε , βλέπει ότι ακόμα και σήμερα διατηρούν την διαχρονικότητα τους.

Αυτή η πρωτοποριακή για την εποχή πρωτοβουλία 10 χρόνια αργότερα το 1988 στο Μεγανήσι είχε συνέχεια με την διοργάνωση Αναπτυξιακού Συμποσίου , στο οποίο και έγινε επανεκτίμηση της πορείας λύσης πολλών προβλημάτων που είχαν επισημανθεί 10 χρόνια νωρίτερα. Ορισμένα είχαν λυθεί, άλλα παρέμειναν άλυτα και φυσικά υπήρχαν και κάποια που δειλά ,δειλά έκαναν την εμφάνιση τους.

Οι Αντίλαλοι στο 36ο φύλλο τους στην πρώτη σελίδα έγραφαν:

ΟΧΙ ΣΤΟ ΞΕΠΟΥΛΗΜΑ ΤΗΣ ΓΗΣ ΜΑΣ

ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΑΛΛΟΙΩΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΜΑΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ

ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ ΣΕ ΜΙΑ ΠΟΡΕΙΑ ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΥΝΑΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΕΡΔΟΦΟΡΑΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΜΑΣ. Τι λέτε; Πώς σας ακούγονται όλα αυτά 22 χρόνια μετά; Επίκαιρα και ζωντανά όσο ποτέ άλλωτε.

Μέσα από τα δύο αναπτυξιακά συνέδρια ,και την εν γένει δραστηριότητα του ΜΕΝΤΗ, έπεσε ο σπόρος που ωρίμασε και προωθήθηκε η ίδρυση του ΔΗΜΟΥ ΜΕΓΑΝΗΣΙΟΥ.
Ανατρέχοντας στα ουσιώδη προβλήματα της εποχής για το νησί μας, και κάνοντας λόγο για το καθένα χωριστά, στην επίλυση τους υπάρχει η σφραγίδα του ΜΕΝΤΗ.

Γυμνάσιο Μεγανησίου:.Οι περισσότεροι γνωρίζουν ότι ο Σύλλογος ανέτρεψε πολιτικά τις αρνητικές εισηγήσεις για την ίδρυση του.
Τον Μάιο του 1980 έγραφαν οι Αντίλαλοι: ΙΔΡΥΘΗΚΕ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΣΤΟ ΜΕΓΑΝΗΣΙ.
Αγώνας πολλών χρόνων, με παραστάσεις, διαβήματα στα Υπουργεία, αναφορές και επερωτήσεις στη βουλή. Ένας διαρκείς αγώνας της επιτροπής παιδείας του ΜΕΝΤΗ δικαιώθηκε.
Τις 23 Σεπτέμβρη του 1980 τις 4 το απόγευμα έγινε ο πρώτος αγιασμός. Το Μεγανήσι πλέον αποκτούσε το δικό του Γυμνάσιο.

Βοσκότοποι: Γενάρης του 1989. Η απόφαση τής επιτροπής της Νομαρχίας Λευκάδας για την οριοθέτηση 2.560 στρεμμάτων για βοσκοτόπους, είχε ξεσηκώσει θύελλα διαμαρτυριών. Ο ΜΕΝΤΗΣ ανέπτυξε τις απαραίτητες πρωτοβουλίες, το πλαίσιο κινητοποίησης ,και την άμεση συγκρότηση συντονιστικής επιτροπής αγώνα, μέχρις της οριστικής ανάκλησης της απόφασης. Και το πέτυχε.

Η υδροδότηση του Μεγανησίου: Έπειτα από πολύχρονους αγώνες των κοινοτήτων σε συνεργασία με τον Σύλλογο ,και τις παρεμβάσεις του στον τοπικό Βουλευτή και τις Δημόσιες υπηρεσίες, τόσο για την παροχή κονδυλίων για το δίκτυο ύδρευσης ,όσο και την κατασκευή δεξαμενών, ένα όνειρο που και σήμερα ζηλεύουν πολλά Ελλαδικά νησιά έγινε πραγματικότητα.

Αναβάθμιση Αγροτικού Ιατρείου: Απρίλης 1989. Μετά από πολλά χρόνια και αφού δοκιμάστηκαν διάφορες λύσεις οι οποίες δεν λειτούργησαν, το Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας με απόφασή του, αναβαθμίζει το αγροτικό Ιατρείο του Μεγανησίου, μετατρέποντας το σε περιφερειακό Ιατρείο του νοσοκομείου Λευκάδος.

Ο ΜΕΝΤΗΣ επί σειρά ετών έδινε τον αγώνα του για την ύπαρξη δύο γιατρών και αξιοπρεπή εξοπλισμό. Με πολιτικές παρεμβάσεις στον τότε Υπουργό Υγείας και Πρόνοιας κ.Κακλαμάνη ώς και συναρμόδια Υπουργεία, όπως το Οικονομικών και το Προεδρίας, κατάφερε ουσιαστικά να αναβαθμίσει την Ιατρική περίθαλψη στο Μεγανησι.

Συγκοινωνιακό: Το 1981στο 22 φύλλο τους οι Αντίλαλοι σε πρωτοσέλιδο άρθρο τους μετέφεραν τα λόγια κάποιου απόμαχου των χωριών μας που μεταξύ των άλλων αναφερόμενος στο συγκοινωνιακό χαρακτηριστικά ειχε πει: «Νοιαστείτε και για μας τους λησμονημένους, μην μας κάνετε να νοιώθουμε χειρότερα από τις φυλές που ζουν στη ζούγκλα της Αφρικής…». Αυτά και όλα όσα πονεμένα λόγια είχε πει ο ξωμάχος πατριώτης μας, τα παρέθετε η εφημερίδα σαν απάντηση στον τότε Υπουργό Εμπορικής Ναυτιλίας Ιωάννη Φικιώρη ,που υπήρξε αρνητικός στο διάβημα του Συλλόγου για το συγκοινωνιακό. Ο ΜΕΝΤΗΣ γι’ αυτό είχε κάνει πολλές συγκεντρώσεις σε Μεγανήσι και Αθήνα,και είχε φέρει στα πρόθυρα δημιουργία λαϊκής βάσης για την αγορά ferry boat. Πρόλαβε όμως η ιδιωτική πρωτοβουλία. Έτσι πλέον τον Απρίλη του 1984 δρομολογείται στο Μεγανήσι ferry boat,και για το απομονωμένο Μεγανήσι ξεκινάει μια νέα σελίδα.

Ιχθυοκαλλιέργειες: Το 1989 ο ΜΕΝΤΗΣ έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο ενάντια στις Ιχθυοκαλλιέργειες. Με την δυναμικότητα του ανέτρεψε αυτό που για πολλούς ήταν μια τελειωμένη ιστορία.

Διαβάζοντας, ουσιαστικά το τελευταίο φύλλο από τους Αντίλαλους που κυκλοφόρησε τον Δεκέμβρη του 1981 γράφουν γι’ αυτό: Αγωνιστήκαμε και θα αγωνιζόμαστε αποφασισμένοι να προστατέψουμε τα συμφέροντα μας.Και γι αυτό πρέπει να γίνει κατανοητό προς κάθε κατεύθυνση. Προς κάθε υπηρεσία και Κυβέρνηση. Δεν είναι θέμα κάποιας πολιτικής σκοπιμότητας. Είναι το δικαίωμα ενός τόπου να αποφασίζει για το μέλλον του και το δικαίωμα να αναπτυχθεί στα πλαίσια που έχει αποφασίσει, αναλαμβάνοντας ταυτόχρονα και την ευθύνη της απόφασης του.

Έτσι λοιπόν όλοι θα έχετε διαπιστώσει, ο ΜΕΝΤΗΣ με τους αγώνες του, την δυναμική του και την αποφασιστικότητά του, με έντονο μερικές φορές το πολιτικό στοιχείο, απαραίτητο για την επίλυση ουσιαστικών τοπικών προβλημάτων, ανέδειξε την κοινωνία του νησιού μας και το νησί μας κόντρα στα στεγανά της εποχής σε επίπεδο νομού. Το άγνωστο μέχρι τότε Μεγανήσι έγινε ευρύτερα γνωστό και υπολογίσιμο.

Βέβαια εδώ οφείλουμε να επισημάνουμε ότι οι πρωτοβουλίες και ο αγώνας του Μέντη γινόντανε πάντα σε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση ,με τους κοινοτάρχες του τόπου μας. Γράφοντας τούτες τις αράδες σε καμία περίπτωση δεν υποβαθμίζω την προσπάθεια τους στην επίλυση μεγάλων ζωτικών προβλημάτων του τόπου μας. Ηταν πάντα ενήμεροι ,και τους θέλαμε πάντα στην πρώτη γραμμή του αγώνα μας, όπως και ο ΜΕΝΤΗΣ ήταν πάντα μαζί τους στον δικό τους αγώνα .

Ο δεύτερος μεγάλος άξονας που κινήθηκε ο ΜΕΝΤΗΣ είναι ο Πολιτισμός. Και μόνο η λέξη πολιτισμός περικλείει την έννοια της ανάπτυξης,της κίνησης, της προόδου, και της βελτίωσης και ως εκ τούτου είναι εκ διαμέτρου αντίθετη της καθυστέρησης και του συντηρητισμού.
Οι πολιτιστικές δράσεις έχουν σαν απώτερο στόχο την πνευματική υπόσταση του ανθρώπου, την ψυχική ανάταση και τον προβληματισμό του.
Η πολιτιστική δράση του Συλλόγου είχε σαν σημεία αναφοράς την Αθήνα και το Μεγανήσι και στόχευε σε ένα ντόπιο πολιτιστικό κίνημα που αφορούσε το νησί μας.
Στην Αθήνα όπου ήταν και η έδρα του Συλλόγου, το πολιτιστικό τμήμα ήταν πραγματικά μια μηχανή παραγωγής πολιτισμού.
Το χορευτικό του. Ξεκίνησε αρχές του 1980 με πρώτο δάσκαλο τον Γιάννη Πολίτη (γνωστό Δημοσιογράφο σήμερα ) με τους γνωστούς παραδοσιακούς χορούς.

Πολλές οι παραστάσεις του,και μάλιστα ήταν σχεδόν το μοναδικό χορευτικό Πολιτιστικού φορέα στην Αθήνα που είχε ξεκινήσει να αποκτά δικές του παραδοσιακές στολές. Το 1981 εμφανίζετε στο θέατρο Ρουαγιάλ στις εορταστικές εκδηλώσεις για την Ένωση της Επτανήσου με την Ελλάδα,και στο θέατρο Γλόρια στις εκδηλώσεις του Επτανησιακού θεάτρου αφιερωμένες στον Άγγελο Σικελιανό.Το 1985 δημιουργήθηκε και παιδικό χορευτικό με παιδιά του Δημοτικού.

Το θεατρικό. Η καρδιά του πολιτιστικού τμήματος. Η συνέχιση της θεατρικής παράδοσης του νησιού μας. Στον Σύλλογο ουσιαστικά ξεκίνησε το 1977 στην αίθουσα της οδού Πύρρου στο Παγκράτι με πρόβες για το ΚΑΛΗΝΥΧΤΑ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ , με τους νέους της εποχής και από τα τρία χωριά.
Ανατρέχοντας βλέπουμε ότι από το θεατρικό τμήμα του ΜΕΝΤΗ ανέβηκαν τα έργα:

1976: ΕΝΑΣ ΒΛΑΚΑΣ ΚΑΙ ΜΙΣΟΣ του Δημήτρη Ψαθά & ΦΩΤΕΙΝΟΣ του Νίκου Κατηφόρη
1977: ΚΑΛΗΝΥΧΤΑ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ του Γεράσιμου Σταύρου
1979: Ο ΚΑΛΟΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗΣ ΣΒΕΙΚ του Σωτ.Πατατζή
1980: ΤΟ ΤΑΒΛΙ του Δημήτρη Κεχαїδη, ΖΗΤΕΙΤΑΙ ΨΕΥΤΗΣ του Δημήτρη Ψαθά & ΑΝΤΙΓΟΝΗ του Σοφοκλή
1981: ΑΥΛΗ ΤΩΝ ΘΑΥΜΑΤΩΝ του Ιάκωβου Καμπανέλη & ΦΩΝΑΖΕΙ Ο ΚΛΕΦΤΗΣ ΤΟΥ Δημήτρη Ψαθά
1982: ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΤΥΡΑΝΝΟΣ του Σοφοκλή & ΜΙΑ ΜΕΡΑ ΣΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ της Έλλης Αλεξίου
1983: ΝΥΦΙΑΤΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ του Νότη Περγιάλη
1984: ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ σύνθεση του Πέτρου Αυγερινού

Το θεατρικό τμήμα έδωσε και παραστάσεις εκτός Μεγανησίου

ΦΩΤΕΙΝΟΣ στα Λαζαράτα 4/9/1976
ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΤΥΡΑΝΝΟΣ στην Ιθάκη 26/8/1982
ΝΥΦΙΑΤΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ Νυδρί 23/8/83 –Νικιάνα 24/8/83 –Μαραντοχώρι 25/8/83 –Κατωχώρι 26/8/83 και στην Ιθάκη 4/9/83 στα πλαίσια του 9ου θεατρικού διαγωνισμου με έπαινο Ερμηνείας στο Βασίλη Κανέλλο και μουσικής στον Τάσο Πανουδάκη. Σημαντική είναι η διαπίστωση ότι την περίοδο αυτή του θεατρικού τμήματος του ΜΕΝΤΗ πάνω από 120 νέοι Μεγανησιώτες ασχολήθηκαν με διαφόρους τρόπους και εργάσθηκαν για να στηθούν αυτές οι παραστάσεις.

Παιδικό τμήμα – Κουκλοθέατρο. Με σπουδαία καλλιτεχνική επιτυχία και με μεγάλη συμμετοχή μικρών Μεγανησιωτών η ψυχή του κουκλοθέατρου Βίκυ Πάλμου με την συμπαράσταση του Χρήστου Πάλμου οργάνωνε παραστάσεις κουκλοθέατρου στη λέσχη του Συλλόγου.

Αθλητικό Τμήμα. ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ. Στα 1977 έχουμε την πρώτη ομάδα του Συλλόγου με τις γαλάζιες στολές και την δεύτερη ομάδα το 1980-1981 με τις λευκές Πάρα πολύ καλές ομάδες που ανατρέχοντας στα αρχεία της εφημερίδας διαβάζεις μόνο νικηφόρα αποτελέσματα.

Οι Καλοκαιρινοί αθλητικοί αγώνες στο ΜΕΓΑΝΗΣΙ. Αγώνες δρόμου, κολύμβησης κ.λ.π . Διοργάνωση τοπικών πρωταθλημάτων μεταξύ των χωριών και αθλοθετήσεις κυπέλων.

Πoλιτιστικές εκδηλώσεις: Καλοκαίρια στο Μεγανήσι. Πραγματικός οργασμός δουλειάς. Δουλειά για την υποδομή των πολιτιστικών εκδηλώσεων. Πατάρια, σκηνικά, ηλεκτρολογικός εξοπλισμός κ.α.

Στα Καλοκαιρινά προγράμματα του ΜΕΝΤΗ , η ουσιαστικότερη εκδήλωση του ηταν αυτή των χορευτικών συγκροτημάτων από το φολκλορικό φεστιβάλ Λευκάδος.
Περισσότερα από 22 χορευτικά συγκροτήματα από όλο τον κόσμο βρέθηκαν στο επίκεντρο των Καλοκαιρινών εκδηλώσεων του Συλλόγου.
Οι παλιότεροι θα θυμούνται ασφαλώς, στο Βαθύ τέλη Αυγούστου του 1976 την πρώτη εμφάνιση των χορευτικών από την Πολωνία και την Κύπρο.

Έντονη τότε η συναισθηματική φόρτιση των Μεγανησιωτών για τους Κύπριους χορευτές ενθυμούμενοι την Τουρκική εισβολή στην Κύπρο, δύο χρόνια νωρίτερα.

Το 1977 ο ΜΕΝΤΗΣ διοργανώνει με απόλυτη επιτυχία στο Βαθύ έκθεση βιβλίου για πρώτη φορά στο Μεγανήσι.
Ποιητικές βραδιές , στημένες με πολύ μεράκι από τον φίλο και συμπατριώτη μας φιλόλογο Βασίλη Κανέλο.
Το 1979 στο Κατωμέρι με αφιέρωμα στον συμπατριώτη μας ποιητή Αριστοτέλη Βαλαωρίτη, με την συμμετοχή του χορευτικού συγκροτήματος Ορφέας Λευκάδας.
Το 1981 στο Σπαρτοχώρι με αφιέρωμα στον επίσης συμπατριώτη μας ποιητή Άγγελο Σικελιανό 30 χρόνια από τον θάνατο του.
Το 1984 στο Βαθύ με αφιέρωμα στην δημοτική ποίηση, με την συμμετοχή του Απόλλωνα Καρυάς.
13 Αυγούστου 1983 στο Σπαρτοχώρι.Η μεγάλη εκδήλωση για την ΕΠΟΝ και την Εθνική Αντίσταση. Ομιλητής σε αυτή την εκδήλωση ήμουν εγώ με την ιδιότητα του Προέδρου του Συλλόγου. Αυτή η εκδήλωση περιλάμβανε επίσης, προβολή σλάιτς με το χρονικό της Αντίστασης, από το θεατρικό τμήμα το μονόπρακτο του Γκοτζιούλα «Θέατρο στο βουνό» και την συναυλία αντιστασιακών και προοδευτικών τραγουδιών με τον Νίκο Λόλη και την Βάλια Βρεττού.

Το Καλοκαίρι του 1977 στήνεται στο κοινοτικό γραφείο Σπαρτοχωρίου Έκθεση Λαικής Τέχνης, ιά πραγματικά ανεπανάληπτη εκδήλωση. Εικόνα ζωής για την ιστορική διαδρομή του νησιού μας. Μεγάλη η συγκίνηση, αποτυπωμένη από τους επισκέπτες στο βιβλίο συγχαρητηρίων που δεν γνωρίζω αν υπάρχει για να θυμίζει και σήμερα.

8 Αυγούστου 1987 στην πλατεία του Βαθιού. Κορυφαία εκδήλωση η βραδιά δημοτικού τραγουδιού. Ότι καλύτερο υπήρχε στον χώρο του Δημοτικού τραγουδιού ήταν εκεί. Αλέκος Κιτσάκης, Βάσω Χαρακίδα, Δημήτρης Βάγιας, Χρήστος Φωτίου, Στυλιανός Μπέλος και το δημοτικό συγκρότημα Ναπολέωντος Δάμα.

Οφείλουμε να προσθέσουμε σε όλες αυτές τις εκδηλώσεις , και μια τελευταία που έγινε τα νεότερα χρόνια του Συλλόγου στο Βαθύ με απόλυτη επιτυχία, και ήταν αφιερωμένη στον Λευκαδίτη ναυτικό.

Όπως βλέπετε η προσφορά του ΜΕΝΤΗ τελειωμό δεν έχει. Τι να θυμηθείς; Τους ανεπανάληπτους ετήσιους χορούς του Συλλόγου, τις εκδρομές του με ένα ατελείωτο κομβόι από λεωφορεία, τις ιστορικές μαζικές καθόδους Χριστούγεννα, Πάσχα στο Μεγανήσι, τα τρικούβερτα γλέντια με τους εκπληκτικούς Μεγανησιώτικους μπουφέδες στην λέσχη μας τότε στην οδό Νάκου 3 στου Μακρυγιάννη, τα πάρτυ μασκέ για την νεολαία, τις ομάδες κοινωνικής αλληλεγγύης με την προσφορά και δημιουργία τράπεζας αίματος, την προβολή καραγκιόζη στις αίθουσες του ΜΕΝΤΗ για μικρούς φίλους,αλλά και στο Μεγανήσι το Καλοκαίρι του 1979 με τον γνωστό τότε Αθηναίο Καραγκιοζοπαίχτη Βάγγο ;

Συγχωρέστε μου αν κάτι άθελα μου ξέχασα σε τούτη την πραγματικά πλούσια αναδρομή, από πάρα πολλά μικρά και μεγάλα γεγονότα που συμπληρώνουν το παζλ μίας έντονης εικοσάχρονης δράσης του Συλλόγου.

Η καρδιά όμως του ΜΕΝΤΗ, ήταν η εφημερίδα του Μεγανησιώτικοι Αντίλαλοι. Με τους Αντίλαλους οι Μεγανησιώτες είχαν αποκτήσει την δική τους φωνή.
Οι Αντίλαλοι και αγαπήθηκαν και μισήθηκαν. Λατρεύτηκαν και αγαπήθηκαν από τους ξενιτεμένους μας. Τους έφερνε κοντά στο νησί τους, στις ρίζες τους. Μάθαιναν για τον τόπο τους μέσα από τις στήλες της εφημερίδας, αλλά και εμείς για τη δική τους σκληρή πραγματικότητα. Προσπαθούσε και έλεγε τα πράγματα με το όνομά τους. Δυστυχώς γι αυτό είχε αποκτήσει και τους εχθρούς της. Ακόμα και σήμερα ξεφυλλίζοντας κανείς φύλλα αρχείου χαίρεσαι για το ήθος τον καθάριο λόγο και την άψογη θεματολογία της. Αυτή ανέδειξε τα προβλήματα του νησιού, και στάθηκε μπροστάρης για ένα καλύτερο αύριο. Αυτή ανέδειξε τον Μεγανησιώτη σαν οντότητα, σαν προσωπικότητα, και έχει συμβάλει να πάει ένα βήμα πιο πέρα η καθημερινή ζωή. Η Ιστορία του νησιού μας από τον Γεράσιμο Κατωπόδη και τα Τοπονήνια του Κώστα Πάλμου –Χαραμή, είναι δυό από τα σημαντικότερα κείμενα που δημοσίευσαν οι Αντίλαλοι. Εκατοντάδες Μεγανησιώτες έχουν εργασθεί για την έκδοση της, ατέλειωτες ώρες Κυρίες και Κύριοι στα τυπογραφεία της εποχής, και κάμποσα ξενύχτια για να στηθεί το κάθε φύλο με κύρος και αξιοπρέπεια.

Ασφαλώς και μερικές φορές υπήρχαν αντιπαραθέσεις στις συντακτικές επιτροπές για την θεματογραφία, καυγάδες στα Διοικητικά Συμβούλια με αιχμή του δόρατος την ύλη. Εύλογα κάποιες φορές φοβόσουν να σχολιάσεις η να παρουσίασης κάτι το επίκαιρο, μήπως το εκλάβουν σαν πολιτική αιχμή, γιατί έτσι έδιναν και το ανάλογο πολιτικό χρώμα στο Σύλλογο. Δυστυχώς μίζερα μυαλά σε μια εποχή που τσάκιζε κόκαλα. Με αυτά και μερικές φορές τις αναπόφευκτες προσωπικές αντιπαραθέσεις που δυστυχώς απλόχερα σου προσέφερε η καθημερινότητα αλλά και τους δύο μοχλούς λειτουργίας του Συλλόγου, τα τοπικά προβλήματα και την πολιτιστική προσφορά να εκλείπουν λόγω πλέον ύπαρξης του Δήμου, ο ΜΕΝΤΗΣ άρχισε σιγά σιγά να χάνεται . Το 1987 με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των μελών, ουσιαστικά αυτών που τον υπηρέτησαν όπως έγραφαν οι Αντίλαλοι στο 35ο φύλο τους, η λέσχη του Συλλόγου ξενοικιάζεται. Η λέσχη στην οποία για πολλά χρόνια χτυπούσε η καρδιά του Μεγανησιώτη της Αθήνας δεν υπήρχε πλέον. Έτσι λοιπόν τα πραγματικά Ιστορικά Αρχεία πέραν των περιουσιακών του , οδηγούνται σε ένα υπόγειο στην Ηλιούπολη ενός φίλου του Συλλόγου του Τάκη Δαρλαγιάννη.

Ποτέ δεν ξαναβρέθηκαν τα βιβλία πρακτικών Διοικητικών Συμβουλίων και Γενικών Συνελεύσεων, παρά μονάχα του ταμείου και αυτό όχι σε καλή κατάσταση.
Χάθηκαν επίσης, και μικρά αλλά ουσιαστικά περιουσιακά στοιχεία που αποκτήθηκαν με χρήματα των μελών του, όπως σκαλωσιά και ξυλεία για την κατασκευή παταριού, μικροφωνικές συσκευές κατάλληλες για τις ανάγκες της εποχής, στολές χορευτικού τμήματος, στερεοφωνικό ,τηλέφωνο, γραφεία ,φοριαμοί ,ψυγείο , ηλεκτρικά μικροεργαλεία. Έτσι λοιπόν ο Σύλλογος σιγά σιγά παρέμεινε σφραγίδα ,ώσπου το 1997 γίνεται μια προσπάθεια από τους ίδιους πρωταγωνιστές, αλλά και την νεολαία της εποχής, να τον ξαναζωντανεύει έστω και κάτω από διαφορετικές συνθήκες.Οι Αντίλαλοι κάνουν ξανά την παρουσία τους με κύριο άρθρο ΝΑΜΑΣΤΕ ΠΑΛΙ ΕΔΩ. Όμως μάταια. Ο ΜΕΝΤΗΣ σαν ένα διαφορετικό μοντέλο Συλλόγου στηρίζεται σε ξύλινα πόδια και χάνεται. Ο Ιστορικός ΜΕΝΤΗΣ υπάρχει. Υπάρχει στις καρδιές όλων μας. Το ζούμε καθημερινά. Κάποιοι αφουγκράζονται την πνοή του. Είναι αυτοί που στις χαρές και τις λύπες τούτου του τόπου είναι μπροστά. Μία ολάκερη γενιά. Είναι οι άνθρωποι που αγάπησαν και πόνεσαν τον τόπο τους, οι άνθρωποι που σφυρηλατήθηκαν σε διαφορετικές εποχές και πολέμησαν να βγει το νησί μας από την μίζερη πραγματικότητας μιας εποχής.
Αυτοί που παραμέρισαν τις γραφικότητες της εποχής, σε πείσμα των ευκαιριακών και δολοπλόκων. Θεωρώ παράλειψη την μη αναφορά σε φίλους συμπατριώτες που μόχθησαν στην πρώτη γραμμή του ΜΕΝΤΗ και που σήμερα δεν είναι κοντά μας. Σίγουρα αν μας βλέπουν θα χαμογελούν. Επιτρέψτε μου να τους αναφέρω :

Κατωπόδης Περικλής
Κατωπόδης Σπύρος
Κονιδάρης Πάνος –Φούλιας
Πάλμος Βασίλης
Σκλαβενίτης Δημήτριος
Κατωπόδης Αποστόλης
Κατωπόδης Αρης
Άργύρης Πάνος –Μποτσόνης
Αργύρης Γεράσιμος
Μάντζαρης Τάσος – Πανάκος
Αργύρης Κώστας

Περισσότεροι από 100 Μεγανησιώτες, από τους οποίους 17 διετέλεσαν Πρόεδροι, υπήρξαν μέλη στα 21 Διοικητικά Συμβούλια του ΜΕΝΤΗ. Εκατοντάδες όμως συμπατριώτες μας και πέραν των Διοικητικών Συμβουλίων προσέφεραν πολύτιμες υπηρεσίες. Για Ιστορικούς και μόνον λόγους θα κάνω αναφορά στα ονόματα όσων διετέλεσαν πρόεδροι:

Αργύρης Πάνος

Ζαβιτσάνος Γιάννης

Ζαβιτσάνος Στάθης

Θειακοδημήτρης Πάνος

Καββαδά Κατερίνα

Κατωπόδης Αρης

Κατωπόδης Ξενοφών

Κατωπόδης Περικλής

Kατωπόδης Γεράσιμος

Πάλμος Άρης

Πάλμος Γιώργος

Πάλμος Πάνος

Σακκάς Βασίλης

Σακκάς Σάββας

Αργύρης Μαρίνος

Μάντζαρης Τάσος

Δάγλας Τάσος

Κατωπόδης Μάκης

Εύλογο πλανάτε το ερώτημα σήμερα.: Καθίσταται αναγκαία η παρουσία του ΜΕΝΤΗ στη σημερινή κοινωνία με τις ανησυχίες και τα ενδιαφέροντα της; Η απάντηση μπορεί να δοθεί αν ανατρέξουμε βήμα –βήμα στους στόχους του Συλλόγου τότε και στο χτίσιμο του.

Οι άνθρωποι της εποχής εκείνης μια γροθιά, ήταν σφυρηλατημένοι με τα μεγάλα προβλήματα, μιας κλειστής κοινωνίας . Οι πραγματικά μεγάλοι δεσμοί φιλίας είναι υπαρκτοί μέχρις και σήμερα. Οι σημερινοί νέοι γεννημένοι μακρυά από το νησί μας ,γνωρίζονται ελάχιστα η δεν γνωρίζονται καν μεταξύ τους. Το Μεγανήσι στους πιο πολλούς φαντάζει σαν ένα κομμάτι των διακοπών τους.

Τα ενδιαφέροντα της σημερινής κοινωνίας για τους νέους είναι εντελώς διάφορετικά. Και όμως πρέπει να βρεθούν στην πρώτη γραμμή του αγώνα. Να συμπορευθούν με την τοπική αυτοδιοίκηση . Τους χρειάζεται το νησί μας ακόμη τους φρουρούς των συμφερόντων του, για το κτίσιμο μίας καλύτερης κοινωνίας, για τους ίδιους και τα παιδιά τους.

Οι δύο άξονες πάνω στους οποίους κινήθηκε ο ΜΕΝΤΗΣ, Τοπικά προβλήματα και Πολιτισμός, καλύπτονται επαρκέστατα σήμερα από την εκάστοτε Δημοτική αρχή.
Ο Σύλλογος με την μορφή που ξεκίνησε δεν συντρέχουν λόγοι ύπαρξης του. Υπό άλλη μορφή και κάτω από διαφορετικές προϋποθέσεις πιθανόν ναι.
Κάποιοι έπαιξαν με το ΜΕΝΤΗ και κέρδισαν, κάποιοι άλλοι έχασαν.Άλλοι μας γύρισαν επιδεικτικά την πλάτη με δυσμενή και πολλές φορές απαξιωτικά σχόλια. Τους γνωρίζουμε!!! Είναι οι εραστές της λάσπης και της οπισθοδρόμησης που πάντα η ιστορία τούτου του τόπου τους γύριζε απαξιωτικά την πλάτη…!!!!
Οι περισσότεροι όμως είναι οι μεγάλοι κερδισμένοι. Αυτοί που κέρδισαν την αγάπη και το χαμόγελο των Μεγανησιωτών, αυτοί που πάσχισαν, που πολέμησαν που δούλεψαν ανιδιοτελώς, που σήκωσαν τον ήλιο πιο ψηλά να καμαρώσουν τον τόπο τους καλύτερο, να δουν τα παιδιά τους καλύτερες μέρες.
Τα όσα μεταφέρονται σήμερα σε όλους σας δεν αποτελούν υπερβολή, αποτελούν κατάθεση ψυχής.

Η συστηματική μελέτη και έκθεση σημαντικών γεγονότων τα οποία έγιναν στο παρελθόν και παρουσιάζουν επιστημονικό και κοινωνικό ενδιαφέρον είναι η Ιστορία που αποτελούσε πάντοτε το μέσον για να ανασυνδέσουν το χθες με το σήμερα. Και ο ΜΕΝΤΗΣ έγραψε Ιστορία και είναι για όλους ο Ιστορικός ΜΕΝΤΗΣ. Είναι ο Φάρος που δείχνει το δρόμο στις επόμενες γενιές, τον δρόμο της αγάπης και του αγώνα για τον τόπο τους.